Tempeldomein van Dendera

 

A. Romeinse fonteinen

B. Toegangspoort

C. Omheiningsmuur

D. Romeinse mammisi

E. Koptische kerk

F. Mammisi Nectanebo

H. Sanatorium

J. Heilig meer

L. Open hof

M. Grote hypostyle zaal

N. Kleine hypostyle zaal

O. Offerzaal

P. Godenzaal

Q. Allerheiligste

Via de dromos bereikt men  de kleistenen omheiningsmuur (280x290m) die dateert uit de Romeinse periode. Voor de toegang bevinden zich twee fonteinen voor de rituele reiniging.

De Hathortempel werd nooit voltooid, de pronaos of grote zuilenzaal (Romeins), vormt de huidige façade van de tempel. Op de schermmuren zijn offerscènes afgebeeld.

De zuilenzaal is de indrukwekkendste van alle Grieks-Romeinse tempels. De reusachtige zuilen zijn gedecoreerd met Hathorkapitelen. Dit zuilentype stelt het sistrum of ratelinstrument voor dat aan Hathor was gewijd. Op de kleurrijke astronomische plafondvoorstellingen de hemelgodin Noet en de twaalf uren van de dag en van de nacht. Op de grote zuilenzaal volgt de kleine zuilenzaal met langs de twee zijden, de schatkamer, het laboratorium en de zalen voor de droge en de vloeibare offers.

Door de offerzaal waar de offers aan de goden werden aangeboden komt men in zaal van de enneade  waar de negen gastgoden (die verbleven in de straalkapellen) verzamelden voor de processie. Het Hathorheiligdom ligt centraal tussen de straalkapellen.

Langs de zaal van de enneade komt men in het wabet of”reine plaats” deze bestaat uit een open lichthof en een kleine cultusruimte, tijdens de nieuwjaarsfeesten gebruikt voor het ritueel van “het verenigen met de zon”, waarbij de tempelbeelden uit de crypten (symbool van, de onderwereld), waar ze zich in levenloze toestand bevonden, op nieuwjaarsmorgen aan de zon werden blootgesteld om te “herleven”. De dakkapellen (oostelijke en westelijke) met open hof, vestibule en donkere kamer zijn gewijd aan het Osirismysterie en aan het feest gevierd op het einde van het overstromingsseizoen, als het land opnieuw kon bezaaid worden (de opstanding van Osiris). Het plafond van de vestibule van de oostelijke kapel  bevat de Zodiak van Dendera. Op basis van de sterrenbeelden heeft men kunnen bepalen dat de zodiak werd samengesteld in juli van het jaar 51 v.C.

In de westelijke kapel is op de zoldering een voorstelling van de hemelgodin Noet met onder zich de aardgod Geb die zichzelf via zijn mond bevrucht.

Op de wanden Isis op de fallus van Osiris en een voorstelling van een trap met veertien treden die verwijzen naar de veertien lichaamsdelen van Osisris uit het mythisch verhaal.

Een bezoek aan de achterwand van de tempel mag niet ontbreken: op de aslijn van de tempel een monumentaal hoofd van Hathor, rondom kleine gaatjes die het bladgoud over het hoofd moesten fixeren. Links en rechts van de aslijn vinden we naast het het pantheon van Dendera een afbeelding van Kleopatra en haar zoon Caesarion.

Wie was Kleopatra? Ze is de zevende in naam uit de rij van Egyptische koninginnen uit de Ptolomaeische periode (305-30 v.C.). Geboren in 96 v.C. bestijgt ze de troon op zeventienjarige leeftijd. Gaat in 48 v.C. een relatie aan met Jules Caesar; in 47v.C. wordt hun zoon Caesarion (de kleine Caesar) geboren. In 44 v.C. wordt Caesar vermoord en opgevolgd, enerzijds door Octavianus (de latere keizer Augustus) als heerser van het West-Romeinse Rijk en, anderzijds door Marcus Antonius als heerser van het Oost-Romeinse Rijk. Kleopatra huwt met Marcus Antonius. In 32 v.C verliest Antonius de zeeslag bij Actium, Antonius pleegt zelfmoord. Kleopatra valt levend in de handen van Octavianus, ze slaagt erin zelfmoord te plegen door zich te laten bijten door een adder, een passende dood voor de laatste farao.

In 30 v.C. wordt Caesarion vermoord op bevel van Octavianus. Egypte wordt een Romeinse provincie.


Achterfaçade van de tempel: Kleopatra en haar zoon Caesarion offeren aan de tempelgoden
Einde pagina, terug naar boven

Bronvermelding:

Tekening uit: L'Egypte restituée, tome 1: Sites et temples de Haute Egypte