Tempels van Aboe Simbel

 


Zicht op de tempels toen J.L.Burckhardt ze ontdekte in 1813

Zicht op de tempels nadat G.B. Belzoni ze in 1817 vrijgemaakt had uit het zand

1. Open hof

2. Solaire kapel

3. Tempelfaçade

4. Pijlerzaal

5. Zuilenzaal

6. Offerzaal

7. Heiligdom

8. Voorraadkamers

De bouw van beide tempels, door Ramses II, begon in 1275 v.C., nam 20 jaar in beslag.

De Grote tempel is gewijd aan de goden Re-Harachte, Amon-Re, Ptah en de “vergoddelijkte” Ramses II. De afgeschuinde tempelwand en de trapeziumvorm herinneren aan de vorm van een klassieke pyloon. Gigantische ka-beelden (21m hoog) zitten voor de tempel. Het bovenlichaam van de tweede kolos stortte tijdens een aardbeving in 1245 v.C. naar beneden, herstel bleek onmogelijk.

(Met het element “ka” wordt de inwonende goddelijke kracht van het Egyptisch koningsschap bedoeld; het is dus niet de koning zelf die aanbeden wordt maar het vergoddelijkt koningsschap). Boven de toegang is het anagram van Ramses’ troonnaam “Oesermaätre” (machtig is de rechtvaardigheid van Re) uitgebeeld door de god Re met naast zich het Maät-figuurtje (rechtvaardigheid) en het Oeserteken (machtig).

Het tempelplan is dit van een traditionele tempel. In de pijlerzaal staan 9 meter hoge ka-beelden, uitdrukking van het goddelijk karakter van de koning. Op de wanden voorstelling van ”het slaan van de vijand”.

Linkerwand: Ramses in strijd met Nubische en Syrische vijanden.

Achterwand: Ramses presenteert gevangenen aan goden.

Rechterwand: Slag van Qadesj.

In de voorraadkamers (links en rechts), werden cultusvoorwerpen bewaard.

In de zuilenzaal zijn barkenprocessies en intronisatierituelen afgebeeld.

In het heiligdom zitten de beelden van: Re-Harachte, Ramses II, Amon-Re en, uiterst links, Ptah, de god van de onderwereld, die niet door de binnendringende zonnestralen wordt beschenen op 20 februari en 20 oktober.

 

De Kleine Tempel is gewijd aan Hathor en aan koningin Nefertari.

Voor de façade staan zes kolossale beelden: vier stellen Ramses voor, ertussen Nefertari. De zes zuilen in deze zaal stellen elegante sistra voor. Op de wanden voert Nefertari cultushandelingen uit.

In het heiligdom een halfverheven voorstelling van de Hathorkoe die uit het gebergte komt, met onder haar kin Ramses.

Redding van de tempels van Aboe Simbel

Door de bouw van de Hoge Dam, begonnen in 1959, zouden meerdere tempels gelegen in Nubië, o.m. de tempels van Aboe Simbel onder water komen te staan, deze tempels, uitgeroepen tot werelderfgoed, moesten ten allen prijze gered worden.

Meerdere reddingsprojecten werden voorgesteld, uiteindelijk werd het Egyptisch project aangenomen. De tempel zou worden opgedeeld in een duizendtal rotsblokken van maximum 30 ton en 65m hoger en 210 m landinwaarts opnieuw opgebouwd.

Kostprijs 40 miljoen $.

De redding startte in 1963 en gebeurde in 6 stappen:

    
  1. Bouw van een voorlopig afschermdam om de tempels tegen instromend water te beschermen gedurende de verplaatsingswerkzaamheden.
  2. Verwijderen van 300.000ton rotsmassa boven de tempels, tot op een afstand van ca. 1m van het tempeldak,
  3. Stutten van de zoldering van de tempels (niet de pijlers binnen de tempel dragen het dak, wel de gewelfwerking).
  4. Opdelen van de tempels in blokken van maximum 30 ton; 807 blokken voor de Grote Tempel, 235 voor de Kleine.

    • Om de dakplaat van de tempel spanningsvrij te maken, en aldus de gewelfwerking op te heffen, werd deze langs zijn omtrekslijn van de belendende rotswand losgesneden alvorens ze werd opgedeeld.
    • Langs de binnenzijde werd met de hand ingezaagd tot een diepte van 10cm, langs de buitenzijde werd vervolgens met een motorzaag de dakplaat opgedeeld in blokken; deze steunden op stutten die vooraf binnen de tempel waren opgesteld. De totale oppervlakte van de zaagsneden bedroeg 7.200m².
    • Uitlichten , nummering en stokkering van de blokken
  5. Constructie van een overkoepelend betongewelf, waaraan de tempelelementen werden bevestigd.
  6. Reconstructie van het oorspronkelijk landschap: boven elke betonkoepel werd een kunstmatige zandheuvel geconstrueerd, 330.000m³zand waren hiervoor nodig. Aansluitend met de tempelfaçade kwam een deel van de oorspronkelijke rotsformatie.

Op 22 september 1968 werden de nieuwe tempels van Aboe Simbel plechtig ingehuldigd. Meer dan 900 personen, waaronder 100 ingenieurs hadden gedurende meer dan 6 jaren aan deze spectaculaire redding gewerkt.

Einde pagina, terug naar boven

Bronvermelding:

Aquarel nr1: David Roberts

Aquarel nr2: J.C. Golvin, A. Gros de Beler: Voyage en Egypte ancienne